Do końca 2020 r. wspólnicy spółek komandytowo-akcyjnych walczyli o neutralność podatkową pobieranych zaliczek na poczet zysku. Spór zakończył się wydaniem przełomowego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w dniu 3 grudnia 2020 r., sygn. akt II FSK 2048/18. Rok 2022 przynosi zaś dobre wieści w zakresie neutralności zaliczek na poczet zysku w spółkach komandytowych, czego przykładem jest wyrok WSA w Gdańsku z 11 maja 2022 r. sygn. akt I SA/Gd 16/22. Teraz czas na kolejny punkt zapalny – zaliczki na poczet zysku w spółkach objętych tzw. estońskim CIT.
W pierwszych miesiącach 2022 r. ryczałt od dochodów spółek wybrało kilka tysięcy nowych spółek. Likwidacja obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych i służące temu usunięcie całego art. 28g ustawy o CIT w naturalny sposób wymusiło zmianę lub całkowitą derogację tych unormowań, które uprzednio wiązały skutki podatkowe lub w inny sposób odnosiły się do ponoszenia nakładów inwestycyjnych. Przede wszystkim brak ponoszenia nakładów inwestycyjnych, jak również brak inwestycji nie wyklucza już z estońskiego CIT.
Zaliczka na poczet zysku w estońskim CIT
Organy podatkowe wyjątkowo słusznie uważają, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, które stanowić będą trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika (takie, którymi może rozporządzać jak właściciel). Natomiast uznają jednocześnie przy tym, że do wskazanej kategorii (trwałych przysporzeń majątkowych) zalicza się również zaliczki na poczet dywidendy.
W interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2022 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0113-KDIPT2-3.4011.121.2022.3.IR wskazano, że w myśl art. 30a ust. 19 ustawy o CIT, zryczałtowany podatek, obliczony zgodnie z ust. 1 pkt 4, od przychodów uzyskiwanych przez wspólnika z wypłat podzielonych zysków spółki osiągniętych przez tę spółkę w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, zgodnie z przepisami rozdziału 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli pochodzą z podziału zysków z tego okresu wyodrębnionych w kapitale własnym spółki, pomniejsza się o kwotę stanowiącą:
- 90% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany – w przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki opodatkowanych zgodnie z art. 28o ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albo
- 70% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany – w przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki opodatkowanych zgodnie z art. 28o ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Jednocześnie organ ten uznał, że spółki opodatkowane CIT estońskim nie mają możliwości jako płatnik zastosowania mechanizmu odliczenia, o którym mowa w art. 30a ust. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do wypłacanych wspólnikowi zaliczek na poczet dywidendy pochodzących z zysku osiągniętego w trakcie pierwszego roku opodatkowania ryczałtem, bowiem – jak wynika z treści art. 41 ust. 4ab cyt. ustawy, spółki, które dokonują wypłaty należności z tytułu podzielonych zysków spółki osiągniętych w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów obowiązane jako płatnicy pobierać zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 30a ust. 19.
Zatem, według treści art. 41 ust. 4ab cytowanej ustawy, przepis ten odnosi się do spółki, która dokonuje wypłaty należności z tytułu podzielonych zysków spółki osiągniętych w okresie opodatkowania ryczałtem. Również w treści art. 30a ust. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., zamiast pojęcia dywidend pojawiło się pojęcie wypłat podzielonych zysków. Natomiast wypłata zaliczki na poczet dywidendy następuje przed wypłatą podzielonych zysków.
W związku z powyższym, w ocenie organu PIT płatnik powinien pobrać, a po zakończonym roku podatnik (wspólnik) może wystąpić o stwierdzenie nadpłaty. Należy spodziewać się, że sądy nie powielą tego podejścia organów podatkowych, jak we wcześniejszych przypadkach.
dr Ewelina Skwierczyńska – doradca podatkowy