Urlopy związane z rodzicielstwem, a rozliczenia z ZUS w 2022 r. oraz prognozowane zmiany w zasadach udzielania urlopów i wysokości świadczeń

1. Urlopy związane z rodzicielstwem - podleganie ubezpieczeniom - zbiegi z innymi tytułami do ubezpieczeń:

• Urlop macierzyński jako tytuł do ubezpieczeń - zgłoszenie do ubezpieczeń i deklarowanie składek z tytułu przebywania na urlopie macierzyńskim.
• Urlop wychowawczy jako tytuł do ubezpieczeń - zgłoszenie do ubezpieczeń i deklarowanie składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym.
• Zbiegi tytułu do ubezpieczeń - urlop macierzyński i wychowawczy, a inne tytuły do ubezpieczeń (m.in.  umowy o pracę, umowy cywilnoprawne, doktoranci, pozarolnicza działalność gospodarcza, działalność rolnicza, prawo do emerytury i renty oraz inne przypadki).
• Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie macierzyńskim i urlopie wychowawczym.

2. Zasiłek macierzyński za okres urlopów związanych z rodzicielstwem:

 a) Uprawnienia do zasiłku macierzyńskiego:

• Urlop macierzyński - kiedy przysługuje w krótszym wymiarze.
• Urlop rodzicielski - na co zwrócić uwagę, by nie doprowadzić do nadpłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego.
• Wydłużenie urlopów, skrócenie okresu urlopu, przerwa w urlopach związanych z rodzicielstwem i wstrzymanie wypłaty zasiłku macierzyńskiego.
• Rezygnacja z urlopu, dzielenie się urlopami związanymi z rodzicielstwem przez rodziców dziecka, odroczenie urlopu rodzicielskiego, praca w trakcie urlopów związanych z rodzicielstwem.
• Urlop ojcowski.

b) Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego - kiedy wymaga przeliczenia, kiedy jest ustalana na nowo, podstawa wymiaru zasiłku po powrocie z wydłużonego urlopu rodzicielskiego.

3. Urlop wychowawczy:

a) Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne osób przebywających na urlopie wychowawczym:

• Zasady wyliczenia podstawy wymiaru składek.
• Minimalne wynagrodzenie w podstawie wymiaru składek.
• Które składniki stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe?
• Nieobecność usprawiedliwiona w podstawie wymiaru składek.
• Zasady uzupełniania wynagrodzenia zmiennego w podstawie wymiaru składek.
• Jakie składniki wynagrodzenia wliczyć do podstawy wymiaru składek?
• Składniki zmienne (nagrody, premie, dodatki, umowy cywilnoprawne w podstawie wymiaru składek).
• Zmiana wymiaru czasu pracy, ustanie prawa do składnika wynagrodzenia, a ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
• Kiedy podstawę ustalić ponownie?

4. Uprawnienia do zasiłków w trakcie urlopów związanych z rodzicielstwem.

5. Deklarowanie składek oraz składanie dokumentów rozliczeniowych w ZUS z tytułu urlopów związanych z rodzicielstwem - RCA, RSA i kody przerwy, kiedy pracownik nie podlega ubezpieczeniom w związku z udzielonym urlopem wychowawczym

6. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych osób powracających z urlopów związanych z rodzicielstwem - jak stosować zwolnienie z opłacania składek w różnych przypadkach, a kiedy zwolnienie nie przysługuje.

7. Urlop wypoczynkowy i bezpłatny - wpływ na ustalenie uprawnień i podstawę wymiaru świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

8. Planowane zmiany dotyczące udzielania urlopów związanych z rodzicielstwem oraz wysokość wypłacanego zasiłku - czyli co nas czeka w związku z wdrożeniem dyrektywy rodzicielskiej.