W podatku dochodowym obowiązuje zasada, że różnice kursowe są rozliczane w taki sam sposób, jak przychód/koszt, którego dotyczą. Jeśli różnica kursowa powstała przy wycenie wydatku, który nie jest kosztem podatkowym, to różnica również nie będzie przychodem lub kosztem podatkowym. Nie ma natomiast przeszkód by rozliczyć w podatku dochodowym różnice powstałe na koncie walutowym przy takiej transakcji (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28 czerwca 2010 r., IBPBI/2/423-834/10/PK, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2010 r., ILPB3/423-49/10-3/EK).
Art. 15a ust. 8 ustawy CIT i art. 24c ust.8 ustawy PIT stanowią, że jeżeli podatnicy wyceniają środki pieniężne na kontach walutowych według stosowanych w rachunkowości metod, np. FIFO czy wycena średnioważona, mogą te zasady stosować do ustalania podatkowych różnic kursowych, o ile zasady te są niezmienne w trakcie roku podatkowego. Zatem przyjęty przez podatnika sposób wyceny konta walutowego może mieć wpływ na wysokość kosztów podatkowych.
Przykład
Spółka otrzymała od kontrahenta notę obciążeniową z naliczoną karą umowną za dostarczenie wadliwych towarów. Nota została wystawiona w dniu 12.03 na kwotę 750 EUR. Opłacono ją z rachunku walutowego spółki w dniu 26.03.
Kara za dostarczenie wadliwych towarów nie jest kosztem podatkowym (art.16 ust.1 pkt 22 ustawy CIT i art.23 ust.1 pkt 19 ustawy PIT).Przewalutowanie noty: średni kurs NBP z dnia 11.03 to 4,2933 » 750 EUR to 3.219,97 zł.
Przewalutowanie zapłaty: średni kurs NBP z dnia 25.03 to 4,3091, pobrano z konta euro wycenione w momencie wpływu kursem 4,3320.I WERSJA – Spółka stosuje do konta walutowego zasadę FIFO:
750 EUR x 4,3320 = 3.249 zł. Powstaje ujemna różnica kursowa na rozrachunkach w wysokości 29,03 zł, która nie jest kosztem podatkowym.II WERSJA – Spółka wycenia na koncie walutowym wpływ i rozchód:
750 EUR x 4,3091 = 3.231,82 zł. Powstaje ujemna różnica kursowa na rozrachunkach w wysokości 11,85 zł, która nie jest kosztem podatkowym.Jednocześnie na rachunku walutowym powstaje ujemna różnica kursowa w kwocie 17,18 zł (między kwotami 3.249 kurs wpływu i 3.231,82 kurs rozchodu), która jest kosztem podatkowym.
Anna Kropidłowska – księgowa
Podstawa prawna:
– Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (jednolity tekst w Dz.U. z 2025 r., poz. 278 z późn. zm.) zwana ustawą CIT
– Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (jednolity tekst w Dz.U. z 2025 r., poz. 163) zwana ustawą PIT