Proces odchudzania ustawy o VAT z niewygodnych dla podatników przepisów wciąż trwa. Obecnie procedowane są zmiany w ramach SLIM VAT 3.0. Wśród pakietu kolejnych nowelizacji znaleźć można nowe zasady stosowania proporcji i prewspółczynnika odliczeń VAT. Podatnicy, którym nie przysługuje pełne odliczenie podatku naliczonego, podlegają obowiązkom związanym ze stosowaniem prawa do odliczenia VAT na zasadach odliczenia proporcjonalnego. Zaproponowane w projekcie zmiany w obszarze uproszczeń w stosowaniu proporcji i prewspółczynnika mają na celu eliminowanie uciążliwych obowiązków dla jednostek sektora finansów publicznych i tzw. trzeciego sektora. Zmiany pozwolą na rzadsze korekty roczne i wieloletnie oraz uproszczą bieżące odliczenia VAT.
Ponadto, zmianie ulegnie status małego podatnika posiadany przez podatnika podatku od towarów i usług, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) będzie miała nie przekroczyć w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 2 000 000 euro. Spełnienie tego kryterium oznacza uzyskanie prawa do używania kasowego, zamiast powszechnie stosowanego memoriałowego, rozliczenia tego podatku oraz uzyskanie prawa do stosowania rozliczeń kwartalnych w VAT. Spowoduje to zwiększenie liczby podatników uprawnionych do stosowania metody kasowej oraz kwartalnego rozliczenia w VAT.
Co ważne, ustawodawca wskaże zasady stosowania kursów walut przy korektach in minus oraz in plus. Dotychczasowe zasady ustalania kursu do przeliczania stosowanego w fakturach korygujących nie były objęte regulacją ustawy o VAT, a wynikały z ugruntowanej linii interpretacyjnej – co mogło sprzyjać niepewności prawa u podatników przy korektach zmniejszających i zwiększających wartość transakcji. Przedmiotowy projekt adresuje wprost w ustawie tę kwestię i dodatkowo zaproponowane rozwiązanie stanowi znaczne uproszczenie dotychczasowej praktyki przyjmowanej w zakresie kursu przeliczenia waluty obcej w fakturach korygujących.
Zlikwidowane zostaną przepisy ograniczające możliwość odliczenia VAT z tytułu WNT nawet wobec braku faktury zakupowej w ciągu 3 miesięcy.
Planowana jest również konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji stawkowych (WIS), wiążących informacji akcyzowych (WIA), czy wiążących informacji taryfowych (WIT). Konsolidacja obsługi wiążących informacji, czyli powierzenie tego zadania jednemu organowi, zapewni przedsiębiorcom uzyskanie informacji w jednym miejscu/okienku, za pośrednictwem tego samego organu, bez konieczności każdorazowego ustalania, który organ KAS jest właściwym dla uzyskania wiążącej informacji w pożądanym zakresie.
Ponad powyższe, wyeliminowane mają być wątpliwości w zakresie systemu TAX FREE, w ramach którego od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje elektroniczny obieg dokumentów i elektroniczne potwierdzanie przez organy celne wywozu towarów poza terytorium UE. Oznacza to, że co do zasady sprzedawca otrzymuje elektroniczne potwierdzenie wywozu towarów poza UE w dniu, w którym nastąpił ten wywóz. Aby uzyskać zwrot podatku w formie gotówkowej, podróżny musi przyjechać ponownie do Polski w celu osobistego odbioru zwracanego podatku. W takim przypadku, dokument, na których podróżny potwierdził własnoręcznym czytelnym podpisem otrzymanie zwrotu kwoty podatku, ze wskazaniem daty otrzymania zwrotu, sprzedawca co do zasady może otrzymać po terminie do złożenia deklaracji podatkowej pomimo posiadania już elektronicznego potwierdzenia wywozu. W konsekwencji, do danej dostawy towarów sprzedawca nie może zastosować stawki 0%. Przedmiotowym projektem proponuje się wyeliminowanie wątpliwości co do możliwości dokonywania korekt podatku należnego od dostawy towarów dokonanej dla podróżnego w ramach systemu TAX FREE, w sytuacji, gdy zwrot podatku podróżnemu nastąpił w formie wypłaty gotówkowej po upływie terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której rozliczona została dana dostawa.
Projekt nowelizacji VAT od 2023 r. przewiduje również zmiany w zakresie mechanizmu płatności podzielonej. W związku z wprowadzeniem do systemu podatku VAT nowego rodzaju podatnika jakim jest grupa VAT, wprowadza się zmianę umożliwiającą przekazywanie środków między rachunkami VAT członka grupy a rachunkiem VAT przedstawiciela grupy VAT, który jest odpowiedzialny za rozliczenie z organem podatkowym.
Idąc dalej, w ramach uproszczenia proponuje się zniesienie obowiązku drukowania dokumentów wystawionych przy zastosowaniu kas rejestrujących, tj. raportów fiskalnych i dokumentów niefiskalnych wystawionych przez podatników prowadzących ewidencję sprzedaży przy ich zastosowaniu. Rozwiązanie to będzie dedykowane tylko w zakresie kas rejestrujących online, w tym kas mających postać oprogramowania, tzw. wirtualnych.
Dodatkowo w zakresie fakturowania zaproponowano rozwiązanie pozwalające na rezygnację z obowiązku odrębnego wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu tej zaliczki, w tym samym miesiącu, w którym dokonał czynności, na poczet których tę zapłatę otrzymał.
Wśród nowelizacji wskazano również, że w określonych sytuacjach (upływ 3 lat po terminie złożenia deklaracji oraz zaprzestanie korzystania z procedury szczególnej, zmiana państwa członkowskiego identyfikacji) korekta OSS/IOSS może być złożona wyłącznie bezpośrednio do państwa członkowskiego konsumpcji (poza systemem). Obecnie nie ma formalnej możliwości złożenia takiej korekty w Polsce, ponieważ brak jest wzoru korekty deklaracji, w której zagraniczny podatnik mógłby dokonać korekty. Proponuje się zatem wprowadzenie regulacji umożliwiających podatnikom, a w przypadku podatników reprezentowanych przez pośrednika – pośrednikowi, złożenie w przypadku transakcji rozliczanych uprzednio w systemie OSS/IOSS korekty deklaracji poza systemem OSS/IOSS oraz określenie wzorów elektronicznych deklaracji korygujących.
Projekt SLIM VAT 3.0 implementuje również wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-935/19. Trybunał w powołanym wyroku uznał, że przepisy prawa unijnego stoją na przeszkodzie stosowaniu obowiązujących w Polsce rozwiązań w zakresie 20% sankcji. Trybunał stwierdził, że tryb stosowania sankcji wykracza poza to, co jest niezbędne do realizacji celów polegających na zapewnieniu prawidłowego poboru podatku i zapobieganiu oszustwom podatkowym, gdyż sankcja VAT jest stosowana automatycznie, a przepisy nie dają organom podatkowym możliwości zindywidualizowania nałożonej sankcji (dostosowania do okoliczności danej sprawy). Niezbędna jest w tym zakresie zmiana przepisów polegająca na umożliwieniu organom podatkowym ustalania sankcji VAT w sposób zindywidualizowany uwzględniający konkretne okoliczności danej sprawy.
Więcej informacji uzyskacie Państwo na naszych szkoleniach! Zapraszamy!
dr Ewelina Skwierczyńska – doradca podatkowy